Myen Refugee 5,000 Malaysia mungdan kaw mawhpyi hpyi nga

Tsinyam hkrum masha (Refugee) masat lekmat ni hpe lang da ai masha marai 5,000 jan gaw ya aten hta Malaysia mungdan Butterworth mare kaw mawhpyi hpyi nga ma ai lam, Malaysia shiga lawk kaw nna chye lu ai. Dai ni hta na law malawng gaw Myen mungdan masha ni rai nga ma ai zawn, mung shawa a matsan dum lama ai lam ni hpe hkam la lu na matu, ma kaji ni hpe jai lang akyu jashawn/mawhpyi hpyi shangun nga ma ai lam hpe mung chye lu ai.

"Masha ndai ni hpe Malaysia mungdan asuya hku nna mung hpa nmai galaw ai. Rim ga nga yang mung anhte galaw lu ai lam gaw, rim nna ngwi pyaw gan ga lam bungli dap (Welfare Department) de shalai dat nna shanhte hpe karum madai shadaw di na lam sha nga ai. Malaysia mungdan asuya a tara ni hta, tsinyam hkrum masha ni magam bungli nmai galaw na hku dawdan masat da ai lam a majaw, ndai zawn maw hpyi hpyi sha ai lam ni byin wa ai lam re" nga nna Penang mungdaw hkam kaja lam, ngwi pyaw gan ga lam, shinggyim hpawng ginra hte makau grupyin yu lakawn lam komiti lithkam salang wa shi a ningmu hpe tsun dan ai.

Tech/Science

Education

English Section

HKRINGDAT

Dr. Ola Hanson (1864-1929)

Missionary, born in Ahus, Skane, Sweden, came to the United States in 1881 and grew up in Oakland, Nebraska. Hanson attended Swedish Baptist (later Bethel) Seminary (St. Paul, Minn.), graduated from Madison Theological Seminary (Hamilton, N.Y.), and was ordained in 1890. He was a missionary under the American Baptist Foreign Mission Society in Burma among the Kachins from 1890 until 1928, serving at Bhamo. He established a mission in Namkham in the Hsenwi district in 1910. He reduced the Kachin language to writing; translated the Bible into Kachin; compiled A Grammer of the Kachin Language (Rangoon, 1896), and A Dictionary of the Kachin Language (Rangoon, 1906); and wrote The Kachins, Their Customs and Traditions (Rangoon, 1913) and Missionary Pioneers among the Kachins (New York, 1922). Died October 17, 1929, in St. Paul, Minnesota. Reference: Gustaf A. Sword, Light in the Jungle: Life Story of Dr. Ola Hanson of Burma (Chicago, 1954).-- The United States in Asia: a historical dictionary

Wunpawng Mungdan Shanglawt Hpyendap (KIA) or Ga Jarit Shim Dap?

Layang U Ra

Kachin Independence Army (KIA) ngu nna ngang ngang grin nga ai lam gaw, anhte Jinghpaw Wunpawng amyusha ni mungkan ntsa hta matut nna grin nga lu na lam a matu, ahkyak dik ai lakung lakap langai mi re ngu yang n-shut na ga ai. Kadai hpa mi nga yang nga, KIA gaw galoi mung anhte amyusha ni langai hkrai a shingdu e “anhte amyusha ni gaw gara kaw na kadai ni rai nga ga ai” ngu ai amyusha maka kumla (National Identity) hpe htawng madun ya nga ai uhpung uhpawng nan rai nga ai. Ndai lam ni hpe dan dan leng leng re ai hku nna mu hkrup mai ai aten ni nga ai zawn, n-dum shami re ai hku nna byin nga ai aten ni mung nga nga ai lam rai nga ai. Dai rai yang, ya yang e KIA hpe “Ga Jarit Shim Dap” ngu nna amying galai kau na matu Myen Asuya gaw shadut nga sai lam hpe yu yang, Myen Asuya gaw KIA langai mi hpe sha shamyit kau na masing n-rai nga ai zawn, shawng lam hta anhte amyusha ni yawng a amyusha maka kumla hpe nan mung shamyit kau ya na masing rai nga ai.

Ndai zawn, (dai ni na - hpawt ni na - htawm hpang prat na) anhte amyusha ni hkum dingdek hta du hkrum hkra wa na rai nga ai ju shingna ndai ni hpe yeng seng kau lu na matu gaw, anhte amyusha ni yawng hta lit nga nga sai lam rai nga ai. Lam mi hku nna tsun ga nga yang, ndai ju shingna ni hpe gaw Wunpawng annau ni yawng jawm myit hkrum kahkyin gumdin ai hku nna sha, jawm dang manga kau lu na lam rai nga ai. Anhte amyusha ni a shingteng amying langai mi mungkan ga ntsa hta matut nna grin nga lu na lam hte nan seng nga sai lam re majaw, “K” mying hte shamu shamawt nga ai amyusha uhpung uhpawng ni yawng, nawku hpung ni yawng, a ningmu ni mung grai ahkyak nga sai lam rai nga ai.

Ndai lam hte seng nna, All Kachin Students and Youth Union, Kachin Today Group (U.S.A), Kachin National Organization (KNO), Kachin State National Congress for Democracy (KNCD-LA), Progressive Kachin Christian Solidarity (PKCS) ni zawn anhte kaga uhpung uhpawng ni mung tinang uhpung uhpawng a (shing nrai jawm gumhpawn ai hku nna rai tim) “Joint Statement” ni hpe, matut nna tang madun dan ra na ahkying aten nan mung rai nga saga ai. Wunpawng Mungdan Shanglawt Hpung kaw nna mung, anhte kaga amyusha uhpung uhpawng ni a ningmu ni hpe myit shalawm ya, hkam sha lawm ya, na re hpe kam ai. (Maga mi hku nna yu ga nga yang mung, anhte hkum anhte grai shakut shaja dum nga sai - grai masan sa dum nga sai - anhte a amyusha lam yan ni gaw kaja wa tatut hta, grai naw n-gun yawm nga ai lam hpe yin la ra na lam rai nga ai. Kade pu ba dum nga saga ai rai tim, amyusha lam yan hta ninggam lahkawng masum kahtap nna naw jawm matut shakut shaja sa wa ra na lam nan rai nga ai.)

Kaja wa nga yang, KIA ngu ai nga nga ai majaw sha, hpu nau Myen, Sam, ni anhte Wunpawng amyusha ni hpe atik anang roi rip ai lam ni nau n-galaw gwi nga ma ai lam rai nga ai zawn, maigan shara shagu de du hkawm nga sai Wunpawng saidaw saichyen ni hku nna mung, “tinang gaw kadai ni rai nga ga ai” ngu ai lam hpe sakse madun dan nga lu ai lam rai nga ai. Shaning law law Myen Asuya gaw anhte Jinghpaw Wunpawng amyusha ni a ntsa e n-tara ai hku roi rip dip sha nga ai lam a masat kumla, sakse, ni nan mung rai nga ai. Lama wa na “Ga Jarit Shim Dap” ngu ai shingteng amying hte she matut nna nga sa mat wa na hku rai yang gaw, Myen Asuya a roi rip nga ai lam, n-tara dip sha nga ai lam, ni hpe matut nna tsun ndau ra na lam mung nnga sana re shadu ai. (Tsun dan tim tatut nan sakse nnga sai lam hpe kadai mung kam sana nrai nga ai.)

Teng sha tsun ga nga yang, myu tsaw hpyenla langai mi Wunpawng mungdan shara mi hta laknak hpai nna tsap nga ai lam a shingnip shingna gaw, mungkan a jut shara shagu hta chyam bra hkawm nga sai Wunpawng amyusha ni langai hkrai hte rau nan mung rai nga ai ngu yang n-shut na sai. Dai ni na ndai ten du hkra anhte amyusha ni yawng a matu dawhpum dawnu tai ya let, anhte langai hkrai a amyusha maka kumla hpe shangang shakang da ya ai - shagrin da ya ai – Wunpawng Mungdan Shanglawt Hpung hpe nachying wa chyeju dum nngai. Matut nna mung anhte amyusha ni hkum dingdek hpe makawp maga ya lu ai, shim lum ai shingnip shingna jaw ya lu ai, dawhpum dawnu nan she naw tai ya nga marit law. -- Kachin Today

Kanu masat n-htoi (10 May 2009) laksan

Myusha lam, mung masa lam hte sut masa lam ni a majaw buga hte Chyinghkai Nu hpe kau da nna mungkan a hkrum lam galu hta hkawm sa nga ra ai anhte kashu kasha ni yawng a malai, ngai Layang U Ra kaw nna Chyinghkai Nu ni yawng hpang de mahkawn kumhpa shagun dat nngai law.

Mahkawn Kumhpa shagun dat ai lam

Hka Panglai din ai sumtsan maigan ginra hkan e du hkawm nga sai Jinghpaw Wunpawng sai daw sai chyen hpu nau ni hpang de, Wunpawng Buga na ngai Layang U Ra "Mahkawn Kumhpa" shagun dat nngai.