28 May 2010

Gawgap nga ai Wunpawng Mungdan: tsun kajai ai lam san san (rhetoric) rai kun? kaja wa teng man ai lam (reality) rai kun?

Layang U Ra

Shaning (50) ning grupyin rai nga sai anhte Jinghpaw Wunpawng myusha ni a “amyusha mungdan gawgap lam” ngu ai hkrun lam hpe bai n-htang mada yu yang, grai wa lak lak lai lai re ai ninggam de lahkam htawt sa wa lu ai lam nnga shi ai, ngu yang n-shut na ga ai. Ndai lam gaw “galai shai shamu shamawt nga ai mungkan a masa lam ni hta lakap nna byin ai lam re” ngu nna mungkan a shingra tara hpe sha lata layung naw jawm madi, mara shagun, nga na malai, “anhte Jinghpaw Wunpawng amyusha ni kaja wa tatut hta, hpa baw wa mi gawngkya nga ai lam rai kun?” ngu ai lam hpe mahtang, sawk sagawn la nna shading sharai sa wa ra na lam gaw, grau ahkyak ai lam rai nga ai.

Dinghta mungkan hte seng ai hpaji ninghkring (secular educationists) ni law law rai n-lu shi nga ga ai rai tim, maga mi de, dai shaning (50) ning grupyin laman hta sha nawku hpung ni grai grai su hprang nga sai, dai hte maren Doctor of Philosophy (Ph.D), Doctor of Theology (Th.D), Master of Theology (M.Th) hte Doctor of Ministry (D.Min) janmau kaba ni hpe gup da sai chyum hpaji ninghkring (theologians) ni mung law law rai wa sai, lam ni hpe yu yang, marai rawng ai amyu ni anhte rai nga ga ai lam gaw, dan dan leng leng rai nga ai. Lam mi hku nna tsun ga nga yang, tinang kam sham ai lam hpe kaja wa tup hkrak hkrang shapraw chye ai amyusha ni anhte rai nga ga ai.

Dai rai yang, lani mi na n-htoi hta “shanglawt lu ai amyusha mungdan” ngu ai bandung de tutut du dep shang wa lu na matu gaw, dai ni na anhte amyusha ni hta ra sharawng ai myit (desire) langai hte sha gaw n-hkum tsup nga saga ai. N-lu lu hkra shakut la mayu ai myit (burning desire) nan anhte hkum dingdek hta rawng nga ra sai lam rai nga ai. Ndai zawn, amyusha mungdan lam hta, amyusha ni hkum dingdek mung sharawng ai myit, shing n-rai katu ai myit, hte shang lawm gunhpai lawm lu ai rai yang, dai “shanglawt lu ai amyusha mungdan” ngu ai bandung gaw, naw tsan nga ai rai yang pyi gaw, myi hte mu mada lu ai madang langai mi hta rai nga sana re hpe kam ai.

Amyusha lam yan n-shat (bread) hkru ai amyusha ni byin tai wa nna, kaja wa teng man ai amyusha lam yan hta shang tsap lawm ai amyusha ni jet nga na matu gaw, dai ni na anhte hkum dingdek a lit nan rai nga sai. Karai Kasang hpe chye ai Jinghpaw Wunpawng hpu nau ni nan rai nga ga ai hte maren, sumsing mungdan hte seng ai hte hpe sumsing mungdan de ap ya chye nna, Wunpawng mungdan hte seng ai hte hpe gaw Wunpawng mungdan a matu ap ya chye ai amyusha ni tai ra nga saga ai. Lam mi hku tsun ga nga yang, lai wa sai aten ladaw hkan na zawn rai sha, amyusha mungmasa hpung ni gaw san san, amyusha hpyen hpung ni gaw san san, makam masham hpung ni gaw san san, amyusha hpungshawa ni mung san san, re ai baw mungdan gawgap lam yan gaw, kaja wa tatut hta masan sa wa lu na matu yak la nga ai lam yan langai mi re, ngu ai lam hpe hkap la ra nga saga ai.

Jinghpaw Wunpawng amyusha ni law malawng tsun shamying chye chye re ai “Wunpawng Hkanan” ngu ai, kaja wa teng man ai, “shanglawt lu ai amyusha mungdan” byin tai wa lu na matu, nang ngai anhte langai hkrai a tatut shanglawm gunhpai lawm ai lam sha ahkyak madung rai nga ai. Kaja wa teng man ai amyusha mungdan byin tai wa lu na matu, du daw sai hkaw hkam nna arang bang lai wa sai myutsaw share shagan ni law law nga lai wa sai lam gaw rai nga ai. Rai tim, amyusha hpungshawa ni hkum dingdek nan arang jawm bang lawm ai lam nnga shi ai, shing n-rai arang n-law shi ai, lam ni a majaw anhte amyusha ni a amyusha mungdan lam yan gaw, hkang n-hkang hkraw ai amyusha lam yan langai madang hta sha naw rai nga ai, ngu yang n-shut na ga ai.

“Dinghta mungkan ndai hta, jahpu manu n-hkrat ra ai sha lu la mai ai baw hpa mung nnga a hka?” ngu ai lam hpe tatut hkam la ai Jinghpaw Wunpawng amyusha ni teng nga ai rai yang, anhte yawng jawm myit mada ala dingda nga ai “Jinghpaw Wunpawng Mungdan” ngu ai bandung de du dep wa lu na matu mung, arang jawm bang da chye ai amyusha ni tai ra nga saga ai. Lam mi hku nna tsun ga nga yang, anhte Jinghpaw Wunpawng amyusha ni yawng tatut arang jawm bang lawm ai lam rai nnga shi ai amyusha mungdan lam yan ngu ai gaw, yupmang jawm mang nga ai lam san san, shing n-rai n-gup ga san san hte sha naw jawm bawlaw nga ai lam san san, madang hta sha naw rai nga ga ai.

Jiwoi jiwa ni a prat kaw nna - shat di langai hta sha jawm shadu sha, hkahpawk langai kaw na hka hpe sha jawm lu la rai nna - Wunpawng annau ni jawm nga pra sa wa ai anhte a amyusha lamu ga ndai hpe, tatut madu da lu ai amyusha ni byin tai wa lu na matu, nang ngai anhte langai hkrai a n-gun atsam arang, ja gumhpraw arang hte machye machyang arang ni law law naw ra nga ga ai. Amyusha mungdan lam a matu, hpu nau wa nang arang kade bang da sai lam rai kun? Marai langai lahkawng, shing n-rai uhpung uhpawng langai lahkawng, a n-gun atsam san san hte sha gaw, ya yang na masa lam ni zawn, bandung du lu na matu yak la nga ai lam rai tim, anhte amyusha ni yawng a shawa n-gun hte mahtang gawgap sa wa ai lam rai yang chyawm gaw, teng man ai amyusha mungdan, ngu ai bandung de, teng sha du dep shang wa lu na lam rai nga ai.

Tatut sak jaw ap nawng gawgap sa wa ai lam gaw, law tim n-law tim, kaji tim kaba tim, n-gup ga san san hte sha naw jawm gawgap, tsun jahta hta rai nga ai amyusha lam yan hta, grau nna masan sa ai, tang du ai, amyusha mungdan lam yan byin tai wa lu na lam rai nga ai rai.-- Kachin Today